0
0
Read Time:67 Minute, 26 Second
🟥सुंदर हस्ताक्षराचे महत्त्व
🟩🟩🟩🟩🟩🟩
लहानपणी उन्हाळयात रोज तीन पाने लिहिल्याशिवाय नाश्ता मिळायचा नाही. इंग्रजी, मराठी व हिंदी या तिन्ही भाषेत लिखाण कंपलसरी होते. वर्तमान पत्र किंवा मासिकातील उतारे असायचे त्याने शब्दसंचय ही वाढला व अक्षर सुधारलेच.
🟩• रोज नीट शांतपणे आसनस्थ व्हा व लिहायला घ्या.
🟩• बाॅलपेन वापरा, जेल पेन ला ताकत लागत नाही म्हणून अक्षरे अवचेतन मनावर कोरली जात नाही.
🟩• घरातल्या व्यक्ती ला माॅनीटर म्हणून सराव तपासायला सांगा. जे अक्षर चुकत असेल त्याचा सराव जास्ती करा.
🟩• मनाशी खूणगाठ बांधा कि सुंदर अक्षर हे कार्यक्षमता वाढवण्यास मदत करते.
🟩• सराव ही “गुरूकिल्ली” आहे, नक्की सुधारेल अक्षर.
शुभेच्छा ✍️
🟥🟥🟥🟥🟥🟥
सुंदर अक्षर, सुबक अक्षर, रेखीव अक्षर प्रत्येकालाच आवडते व त्या करीतां थोडे कष्ट करायची तयारी असली की काम फत्ते!
सराव…. सराव… सरावाला पर्याय नाही.
🟪रोज एक मोट्ठ पानभर लिखाण झालेच पाहिजे असा निग्रह करावा व श्रीगणेशा करावा.
यथायोग्य आसन ग्रहण करावे… ऊंची प्रमाणे लिहायचे साधन (खुर्ची टेबल) … प्रकाश व्यवस्थित असावा.
🟪मन शांत असेल तेव्हाचा मुहूर्त साधावा म्हणजे लवकर सुधारणा होईल. घाई टाळणे हितकर ठरेल.
🟪पेन ही चांगला निवडावा… महागडा असा अर्थ अभिप्रेत नाही.
मजकूर मनाने लिहिला तर उत्तम किंवा सरळ आवडत्या लेखकाच्या पुस्तकाचे उतारे ही चालतील पण दररोज म्हणजे दररोज.
🟪इंग्रजी व मराठी दोन्ही भाषा लिहायला घ्या व एका महिन्यात झालेला बदल मला कळवा.
🟪तुमच्याकडून तुमचे सिनियर होमवर्क करवून घेत नाहीत.
🟪मिटिंग मायनुट्स लिहावे लागत नाही.
🟪तुमचे वर्गशिक्षक तुम्हाला सर्वांच्या प्रगतीपुस्तकावर नावे लिहायला बोलवणार नाहीत.
🟪ग्रुप प्रोजेक्ट्स/असाईनमेन्टस मध्ये लिहिण्याच्या कार्यापासुन सुटका.
🟥🟥🟥🟥🟥🟥
🟦शाई पेन(निप पेन) सर्वात चांगला बॉल पेन पेक्षा .शाई पेन तुमचा स्पीड कमी करतो प्रत्येक अक्षर नीट लिहूनच पुढे जावं लागतं . कंपनी महत्वाची नाही,मेंदू व हात एकसाथ चालले की अक्षर चांगले येते.मेंदू फास्ट चालत असेल व हात हळू तर मात्र हाताची मेंदू मागे फरफट होऊन अक्षर खराब होत.
🟦हस्ताक्षर ही एक कला आहे. अर्थातच ईतर कलेप्रमाणे प्रयत्नपुर्वक ती जोपासता येते. पण त्याची सुरुवात शालेय जीवनापासूनच व्हावयास हवी, कारण एकदा अक्षरांचे वळण निश्चित झाल्यानंतर बदलणे कठीण असते. पुर्वीच्या काळी मोठे अक्षर लिहिण्यासाठी बोरुचा वापर करीत. बोरु म्हणजे तुराटी किंवा तत्सम काडीचे टोक तासून ते शाईत बुडवून लिहित असत. त्यामुळे अक्षर वळणदार येते.
🟦हस्ताक्षराबरोबरच शुध्दलेखनाचे ज्ञान असणेही तितकेच महत्त्वाचे आहे
🟦तुम्हाला कोणत्या भाषेत (मराठी ,इंग्रजी ,जर्मन ,etc )हस्ताक्षर सुधरवायचे आहे ?
तर त्या भाषेतील मूळाक्षरांचा सराव करा कींवा उभ्या,आडव्या,तिरक्या रेषांचा सराव करा…
अक्षर लेखन सुधारण्यासाठी असणाऱ्या वह्या, कित्ते किंवा पाटी वर अक्षरे गिरवण्याचा भरपूर सराव करा.
🟦लेखन करतांना पेन / पेन्सिल योग्य प्रकारे धरली जाते आहे ना (Grip) त्या कडे लक्ष द्या.
सराव
कर सराव
कर सतत सराव
इंग्रजीत एक म्हण आहे – प्रैक्टिस मेक्स अ मैन पर्फ़ेक्ट तसेच हिंदी भाषेत ही या अर्थी कवि वृन्द यांचा एक दोहा आहे –
करत-करत अभ्यास के, जड़मति होत सुजान।
रसरी आवत जात तें, सिल पर परत निसान।।
मराठीत अर्थ – अभ्यास/ सराव केल्याने जड/ स्थूल मति/ बुद्धी तरल होते जसे विहिरीतून पाणी ओढत असलेल्या दोरखंडाच्या घर्षणाने तिथल्या दगडावर ही खूण होते.
🟦हस्ताक्षर सरावाने सुधारतां येते, दर रोज एक पान मराठी व इंग्रजी शांत चित्ताने लिहावयास सुरु करा.
एक एक अक्षर लक्ष देऊन काढा,
कुठले अक्षर अर्धवट काढू नका,
घाई गडबड करू नका,
जी अक्षरे जमत नसतील- ती गिरवून प्रयत्नपूर्वक शिकून घ्या.
छान अक्षर उमटायला सुरु झाले की हळूहळू वेग वाढवा.
लिंक जोडलेली उत्तरे ही वाचा आणि हस्ताक्षर सुंदर करायला सुरु करा.
शुभेच्छा
🟪🟪🟪🟪🟪🟪
🟥हस्ताक्षर कसे सुधारायचे ?
⬛हस्ताक्षरावर परिणाम करणारे सगळ्यात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे बसण्याची पद्धत(sitting posture) होय. लिहिताना अगदी सरळ किंवा खूप वाकून बसू नये. आपले खांदे आरामशीर पोझिशन मध्ये असले पाहिजे.
⬛पेन किंवा पेन्सिल पकडण्याची पद्धत प्रत्येकाची वेगवेगळे असते . मित्रांनो पेन किंवा पेन्सिल पकडण्याची पद्धत तुम्हाला जसे कम्फर्टेबल वाटते त्याप्रमाणे पकडा. या गोष्टीकडे लक्ष द्या तुमची पेनाची पकड खूप टाईट किंवा खूप सैल नसावी .
⬛अक्षर किंवा शब्दांमध्ये एक सारखेच अंतर ठेवा.जर तुम्ही अक्षरांमध्ये खूप जागा ठेवत असाल तर ते जवळ लिहा किंवा जर तुम्ही खूप चिकटून अक्षरे काढत असाल तर त्यांच्यामध्ये थोडी जागा ठेवा . याचाच अर्थ शब्द आणि अक्षरांमध्ये जागा सारखीच असली पाहिजे.
⬛लिहिताना खूप दाबून लिहू नये. आवश्यक असेल तेवढा दाब देऊनच लिहावे. जास्त दाब देऊन लिहिल्याने मागील पानावर ठसे उमटतात.
⬛अक्षरांना उगाचच जास्त खाली खेचू नका अक्षरे अगदी गोलाकार आणि व्यवस्थित काढावीत.
⬛ शब्दातील प्रत्येक अक्षराचा आणि प्रत्येक शब्दाचा उतार एक सारखा असावा.
⬛योग्य पेन किंवा पेन्सिल ची निवड करा. सारख्या मोडणाऱ्या पेन्सिलचा किंवा अस्पष्ट उमटणाऱ्या पेनाचा वापर करू नका.
⬛शब्दांची शिरोरेषा म्हणजेच शीर्ष रेषा द्यायला विसरू नका. या रेषेला आपल्या दैनंदिन वापराच्या भाषेमध्ये शब्दावर ची टोपी असे म्हटले जाते.
⬛हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी जास्तीत जास्त लेखनाचा सराव करा.
🟨🟨🟨🟨🟨🟨
🟥सुंदर हस्ताक्षराचे महत्व
🔳हस्ताक्षर मुळे पहिले इंप्रेशन पडते.
🔳विद्यार्थ्यांसाठी तर अक्षराचे महत्त्व खूपच आहे.
🔳खराब अक्षरामुळे विद्यार्थ्यांना परीक्षे मध्ये कमी मार्क मिळतात.
🔳सुंदर हस्ताक्षर असेल तर लोकांचा आपल्याकडे बघण्याचा दृष्टिकोन देखील बदलतो.
🔳सुंदर हस्ताक्षर हाच खरा अलंकार आहे’, हा सुविचारही प्रसिद्ध आहे. समर्थ रामदासस्वामी म्हणतात –
ब्राह्मणें (बालके) बाळबोध अक्षर । घडसुनी करावें सुंदर ।
जें देखतांचि चतुर । समाधान पावती ।।
अक्षरमात्रतितुकेंनीट । नेमस्त पैस काने नीट ।
आडव्या मात्रा त्या हि नीट ।आर्कुलींवेलांट्या ।।
-दासबोध,दशक १९, समास १, ओवी १, ३
🟪अर्थ : मुलांनी प्रत्येक अक्षर घोटून घोटून म्हणजे सराव करून सुंदर करावे. अक्षर पाहून चतुर व्यक्तींना समाधान वाटेल, एवढे ते सुंदर असावे. प्रत्येक अक्षर नीट लिहिलेले असावे. प्रत्येक शब्दात सारखे अंतर असावे. काने आणि आडव्या मात्राही नीट असाव्यात. त्याचप्रमाणे रफार आणि वेलांट्याही नीट काढाव्यात.
🟦🟦🟦🟦🟦🟦
🟨हस्ताक्षर चांगले होण्यासाठी काय करावे ?
🟦१. अक्षरे शांतपणे आणि एकाग्रतेने काढावीत.
🟦२. हस्ताक्षर गोल आणि वळणदार काढावे.
🟦३. दोन शब्दांमध्ये पुरेसे अंतर ठेवावे.
🟦४. प्रतिदिन दुरेघी वहीत ५ ओळी तरी शुद्धलेखन लिहावे.
🟦५. चांगले हस्ताक्षर असलेल्या व्यक्तीचे मार्गदर्शन घ्यावे.
🟦६. लिहिण्यासाठी शक्यतो निळ्या शाईची लेखणी (पेन) वापरावी.
🟩🟩🟩🟩🟩🟩
🟧मित्रांनो आजच्या या ब्लॉग मध्ये मी तुम्हाला एक खास मार्गदर्शन करणार आहे.
मित्रमैत्रिणींनो, तुम्हाला कधी असा अनुभव आला आहे का?की माझ्या मित्राचं/मैत्रिणीचं किती छान अक्षर आहे आणि माझं किती खराब….माझं ही तिच्यासारखं/त्याच्यासारखं हस्ताक्षर असत तर किती छान झालं असतं….
🟩अनेक पालकांना सुध्दा वाटत की आपल्या मुलाचे/मुलीचे अक्षर सुंदर असावे. परीक्षेच्या वेळी मुलं हुशार असूनसुद्धा त्यांना कमी गुण दिले जातात त्याच कारण म्हणजे लिहिण्याची पद्धत आणि त्यांचं खराब हस्ताक्षर…मुलांचं अक्षर सुधारण्यासाठी अनेक पालक मुलांना हस्ताक्षर सुधारणा क्लासेस मध्ये पाठवतात तर अनेकजण पैशा अभावी घरी बसतात पण मित्रांनो तुम्हीसुद्धा घरबसल्या हस्ताक्षर सुधारू शकता ते ही 100%.
तर हा ब्लॉग तुमच्यासाठी खूप महत्त्वाचा आहे…
चला तर पाहुयात…
🟫सुंदर अक्षर कसे काढावे?
🟪1)सुंदर अक्षर काढण्यासाठी प्रथम आपण आडव्या रेषा,तिरप्या रेषा,काना,मात्रा,वेलांटी,उकार यांचा सराव करा.अक्षर सुधारण्यासाठी याचा खूप उपयोग होतो.
🟪2)सुंदर हस्ताक्षर काढण्यासाठी आपण जसे च्या तसे अक्षर काढण्याचा प्रयत्न करा.
उदा:-पुस्तकातील असणारा परिच्छेद, वर्तमानपत्रातील बातमी
किंवा अंकलपीतील मुळाक्षरे/बाराखडी
🟪3)नेहमीच्या लिहिण्यात आणि आत्ताच्या लिहिण्यात तुम्हांला सुरुवातीला थोडा वेळ लागेल परंतु काही दिवस याचा सराव केला तर आपोआप सराव होईल.
🟪4)लिहिताना अक्षरांची उंची आणि अक्षरातील अंतर योग्य ठेवा.यामुळे तुमचे अक्षर सुटसुटीत आणि वळणावर दिसेल.
🟪5)वाक्य पूर्ण लिहून झाल्यानंतर अक्षरांवर शिरोरेषा मारायला विसरू नका.
🟪★या महत्वाच्या 5 टिप्स चा तुम्ही उपयोग केला तर नक्की तुमचे हस्ताक्षर सुधारेल.घरबसल्या रिकाम्या वेळेत तुम्ही 3 ते 7 दिवसांमध्ये तुम्ही तुमचे बदललेले अक्षर नक्की पहा..
🟥🟥🟥🟥🟥🟥
🟩अक्षर लेखन सुधारण्यासाठी काही टिप्सः
🟥१) मराठी / देवनागरी लिपीचे वळण कसे आहे ते काळजीपुर्वक बघा. आपली लिपी वाटोळी आहे. ती वळणदारपणेच काढता आली तर बघतांना चांगले वाटते. त्यामुळे वळणदार अक्षरच येईल याकडे कटाक्षाने लक्ष द्या.
🟥२) अगदीच लहान मुलांना “अक्षराकडे लक्ष दे, निट लिही, शुद्धलेखन लिही पाच पाने” असे नेहमी म्हणू नये. ते त्यांच्या पद्धतीनेच शिकतील. फक्त ती मुले थोडी समजदार झाली (५वी ६ वी च्या पुढे) तरच त्यांना अक्षरवळण समजेल. तेव्हा चांगल्या अक्षराचा आग्रह करावा.
🟥३) सुरूवातीला तुम्ही पाटीवर लेखन केले तर उत्तमच. (सुरूवात म्हणजे: जेव्हा तुमची इच्छा ‘चांगले अक्षर यावे’ अशी असेल तेव्हा.) पाटीवरची पेन्सील मात्र बारीक खडूसारखी येते तीच वापरावी.
🟥४) एखादे मुळाक्षर सुरूवातीला लिहावे. त्याचे वळण छापलेल्या अक्षरासारखे येवू देण्याचा सराव करावा. नंतर इतर मुळाक्षरे घ्या.
🟥५) पेन्सीलचे टोक थोडे तिरपे केले तर योग्य वळणाचे अक्षर येते हा अनुभव आहे. असलाच सराव लेड पेन्सिलीने एखाद्या वहीवरही करता येतो.
🟥६) फौंटनपेन वापरायचे असेल तर नविन निब रूळू द्यावी लागते. त्यामुळे नविन निबने एखाद्या कच्या कागदावर गोल गोल रेघोट्या मारत रहा. ते गोल दोन्ही बाजूने काढा. (म्हणजे घड्याळाच्या काट्याच्या फिरण्याच्या दिशेने व विरुद्ध दिशेनेसुद्धा.) त्याने नविन निबचे टोक योग्य घासल्या जाईल. हिच पद्धत नविन बॉलपेन आणल्यास करावी. आजकाल बोरूच्या आकाराच्या वेगवेगळ्या निबचा संच मिळतो. तो उपयोगी ठरावा. (मी कधी तो वापरला नाही.)
🟥७) जेलपेनने योग्य आकार, दाब देवून येत नाही. त्यासाठी बॉलपेन वापरावा.
🟥८) ईटॅलीक अक्षरे चांगली दिसतात. पण ती फारच तिरपी नसावीत.
🟥९) परीक्षेसाठी नवीन पेन कधीच वापरू नये. परीक्षेसाठी तुमच्या नेहमीच्या पेनचे ३/४ संच तयार करून ठेवावेत. टिप क्रमांक ६ वाचा व ती अवलंबवा. मी तर ६ पेपरासाठी ६ रिफील्स तयार करून ठेवायचो. रिफिल्स जसजशा संपत जाताता तसतशा त्या बॉलमधून जास्त शाई सोडत जातात. त्याने अक्षर खराब येते.
🟥१०) लिहीण्यासाठीचा कागद गुळगुळीत कधीच नसावा. एकाच प्रकारच्या खरखरीत कागदावर (जसे कॅनव्हास आदी ) अक्षर छान येते.
🟥११) मराठीचे लेखन करतांना उर्ध्वरेषा द्याव्यातच. आजकाल लिखाणात उर्ध्वरेषा न देण्याचा प्रघात पडलाय. ते योग्य नाही. अर्थात उर्ध्वरेषादेण्यामुळे काही वेळ लागतोच तो वेळ मराठी (देवनागरी) लिपी लिहीणार्‍यांसाठी लक्षात घेतला जावा.
🟦🟦🟦🟦🟦🟦
🟪यासाठी तुम्ही लिखाणाचा सराव करू शकता.त्यासाठी एखादी वही घ्या त्या वहीवर 0o0o0०,ह,असे कमीत कमी दररोज 4 पाने लिहा.यामुळे तुमच्या हाताला अक्षरे गोलाकार करण्याचा सराव होईल.मग त्यानंतर काही अक्षरे असे लिहा की,ज्या अक्षरांचा आकार अर्धगोलाकार असेल.जसे,अ,क,च,छ,ण,प,ज,द,ध व इतर अक्षरे ही तुम्ही वापरू शकता वर दिलेल्या अक्षरांमुळे तुमचा हात हव्या त्या दिशेला वळण्यास मदत होईल.एवढे झाल्यानंतर मुळाक्षरे जसेच्या तसे लिहिण्याचा प्रयत्न करा.त्यानंतर एखादे पुस्तक घेऊन त्यामधील वाक्ये सावकाशपणे शुद्ध लेखनात लिहिण्याचा प्रयत्न करा.सुरुवातीला थोडे कठीण जाईल.एक महिना हा सराव केल्यास तुमचे शुद्धलेखन मध्ये वर्चस्व वाढेल.
🟪🟪🟪🟪🟪🟪
🟩 1)मुलांमध्ये हस्ताक्षर सुधाल्यावर जास्त गुण मिळतात असा समज असतो. मात्र हस्ताक्षर सुंदर असणे गरजे असून त्याबरोबर अभ्यास ही लक्षात राहणे खूप महत्वाचे असते. तसेच काही मुलांचे हस्ताक्षराकडे दुर्लक्ष झाल्याने परिक्षेच्या पेपरमध्ये गुण कापले जाण्याची शक्यता असते.
🟩2. पेन्सिल पकडण्याची योग्य पद्धत-
मुलांना पेन्सिल पकडण्याची योग्य पद्धत ठेवावी. तर चुकीच्या पद्धतीने पेन्सिल पकडल्यास लिहिण्यास त्रास होऊन अक्षर ही खराब येते.
🟩3. सर्व अक्षरे एकसारखी लिहिण्यास सांगा-
मुलांना सर्व अक्षरे समान अंतराची लिहिण्यास सांगावे. त्यामुळे अक्षर ही लक्षात राहून हस्ताक्षर सुधारण्यास मदत होईल.
🟩4. नव्या शैलीतील हस्ताक्षर-
मुलांना हस्ताक्षर शिकवण्यासाठी त्यांच्या समोर विविध हस्ताक्षरांमधील लिहिलेली पुस्तके ठेवा. तसेच वहीच्या पानावर नवीन पद्धतीच्या अक्षराचे लेखन करण्यास सांगावे. यामुळे विविध हस्ताक्षरांमधील अक्षरांचा सराव मुलांकडून दररोज होईल.
🟩5.लेखी प्रोजेक्टचा सराव-
आपल्या मुलांना लेखी प्रोजेक्टचा सराव अधिक करण्यास सांगावा. तसेच मुलांकडून हस्ताक्षर सुधारुन घेण्यासाठी त्यांना पत्र, ग्रिटिंग कार्ड अशा गोष्टी करण्यास प्रोत्साहन करा.
🟫🟫🟫🟫🟫🟫
⬛ तुमच्या ओळीच्या गुणवत्तेचे विश्लेषण करा. तुमचे लेखन बनवणार्‍या वास्तविक ओळींवर एक नजर टाका. ते जास्त दाबाने काढले जातात किंवा ते कमकुवत आणि वाचण्यास कठीण आहेत? तुमच्या रेषा सरळ आहेत किंवा त्या थोड्या गोंडस आणि असमान आहेत?
⬛इतर हस्तलेखन शैलींमधून प्रेरणा घ्या. तर आता तुम्हाला कळले आहे की तुमची अक्षरे खूप मोठी आहेत आणि तुमचे आकार खूप गोलाकार आहेत. आता काय? फॉन्ट वेबसाइटवर जा आणि तुम्हाला आवडणारी हस्तलेखन उदाहरणे शोधा. आपण नक्कल करू शकता अशा प्रत्येक हस्तलेखन शैलीची एक प्रत बनवा. तुमच्या स्वत:च्या हस्तलेखनात लक्षणीयरीत्या बदलू शकणारे नमुने शोधण्यास घाबरू नका कारण तुम्ही पूर्णपणे नवीन स्वीकारण्याऐवजी भिन्न हस्तलेखनाचे काही पैलू निवडू शकता.
मूलभूत आकारांचा सराव करा. खराब हस्तलेखनात सातत्यपूर्ण चूक म्हणजे अक्षरे आणि आकारांमधील अनियमितता आणि विसंगती. सर्व अक्षरे सरळ रेषा आणि वर्तुळे किंवा अर्धवर्तुळाने बनलेली असतात. त्यामुळे हे काढण्यासाठी थोडा वेळ घ्या. समांतर उभ्या रेषा आणि समांतर कर्णरेषांसह कागदाची संपूर्ण शीट भरा. ओ-आकाराच्या शीटसह देखील असेच करा. जर तुम्ही तीच ओळ पुन्हा पुन्हा तयार करू शकत असाल, तर तुम्ही पूर्ण अक्षरे पुढे चालू ठेवू शकता.
⬛दिशात्मक आकृतीचा अभ्यास करा. प्रत्येकजण हे थोडे वेगळ्या पद्धतीने करतो असे वाटत असताना, वर्णमालाचे प्रत्येक अक्षर लिहिण्याची एक विशिष्ट पद्धत आहे. प्रत्येक अक्षर बनवणार्‍या रेषेची योग्य दिशा अनुसरण केल्याने तुमचे हस्ताक्षर लक्षणीयरित्या सुधारू शकते. उदाहरणार्थ, शेपटीने लोअरकेस “a” सुरू करण्याऐवजी, लूपच्या सुरूवातीस प्रारंभ करा. प्रत्येक अक्षर योग्य दिशेने लिहिण्याचा सराव करा, जसे तुम्हाला बालवाडीत शिकवले होते.
⬛विविध लेखन अवजारे वापरून पहा. जरी ते गोंधळलेले वाटत असले तरी, भिन्न लोक भिन्न लेखन अवजारांसह चांगले (किंवा वाईट!) लिहू शकतात. बॉलपॉईंट पेन, रोल-ऑन आणि फील्ट-टिप पेन, तसेच पारंपारिक आणि यांत्रिक पेन्सिलसह विविध साधने वापरून पहा. तुम्हाला लिहिताना आवडणारे एखादे शोधणे तुमचे स्वतःचे हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी पुरेसे असू शकते.
⬛ तुमच्या वर्णमालेचा सराव करा. होय, पहिल्या इयत्तेप्रमाणेच, वर्णमालेतील प्रत्येक अक्षरासह लोअर आणि अप्पर केसमध्ये ओळीने ओळ भरा. तुम्हाला काय बदलायचे आहे यावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी तुमच्या संकलित शास्त्रवचन प्रेरणा, तसेच तुमच्या हस्तलेखन विश्‍लेषणाचा वापर करा. स्क्यू ही तुमची समस्या असल्यास, तुमची अक्षरे उभी ठेवण्याचा विचार करा. जेव्हाही तुम्ही तुमच्या अक्षरांचे आकार बदलण्याचा प्रयत्न करत असाल, तेव्हा तुम्ही निवडलेल्या हस्तलेखनाच्या प्रेरणेमध्ये तुम्हाला दिसत असलेल्या आकारांचे अनुकरण करण्यावर लक्ष केंद्रित करा.
⬛खाली आणा, थाप. जेव्हा तुम्हाला प्रत्येक अक्षराच्या परिपूर्णतेची खात्री असेल तेव्हा त्यांना पूर्ण शब्द आणि वाक्यात लिहिण्याचा सराव करा. “द क्विक ब्राउन फॉक्स जंप्स ओवर द लेझी डॉग” हे वाक्य लिहित रहा – या विशेष वाक्यांशामध्ये वर्णमालेतील प्रत्येक अक्षर आहे आणि तुम्हाला सराव करण्यासाठी भरपूर वेळ मिळेल. जरी ते नीरस वाटत असले तरी “प्रॅक्टिस मेक्स परफेक्ट” ही म्हण इथे नक्कीच लागू पडते.
⬛नेहमी हाताने गोष्टी लिहा. या निबंधाची रूपरेषा प्रविष्ट करण्याचा किंवा मित्रासह ईमेल पोस्ट करण्याचा पर्याय वगळा आणि त्याऐवजी आपला पेपर हस्तलिखित करण्याचा प्रयत्न करा. जेव्हा शक्य असेल तेव्हा हाताने लिहिण्याची संधी घेणे हा तुमचे हस्ताक्षर सुधारण्याचा सर्वात फायदेशीर मार्ग आहे. यास थोडा जास्त वेळ लागू शकतो, परंतु आपण सोपे आणि गुळगुळीत लेखनासाठी आवश्यक स्नायू तयार कराल.
⬛रेषा, वर्तुळे आणि अर्धवर्तुळ यांसारख्या अक्षरांच्या मूलभूत आकारांचा वारंवार सराव करून तुम्ही तुमचे हस्ताक्षर लवकर सुधारण्यासाठी कार्य करू शकता. आकारांच्या अनेक बाजू भरा. नंतर तुमची अक्षरे सुधारण्यासाठी वर्णमाला वारंवार लिहा. आपले तंत्र सुधारण्यासाठी शक्य तितक्या वेळा हस्तलिखित करण्याचा प्रयत्न करा.
⬛रेषा, वर्तुळे आणि अर्धवर्तुळ यांसारख्या अक्षरांच्या मूलभूत आकारांचा वारंवार सराव करून तुम्ही तुमचे हस्ताक्षर लवकर सुधारण्यासाठी कार्य करू शकता. आकारांच्या अनेक बाजू भरा. नंतर तुमची अक्षरे सुधारण्यासाठी वर्णमाला वारंवार लिहा. आपले तंत्र सुधारण्यासाठी शक्य तितक्या वेळा हस्तलिखित करण्याचा प्रयत्न करा.
🟪🟪🟪🟪🟪🟪
🟧तुमचे हस्ताक्षर बदलणे शक्य आहे का?
होय, तुम्ही तुमचे हस्ताक्षर बदलण्याचे काम करू शकता, परंतु त्यासाठी खूप सराव करावा लागेल. प्रथम, आपण लेखन साधन योग्यरित्या धारण केले आहे याची खात्री करा. ते तुमचा अंगठा, तर्जनी आणि मधले बोट यांच्यामध्ये धरून भांडीचा शेवट तुमच्या हाताच्या जाळीला धरून ठेवावा. त्यानंतर, प्रत्येक अक्षराची अचूक रचना दर्शविणारा दिशात्मक आकृती वापरून मूलभूत आकार आणि वर्णमाला वारंवार सराव करा. तुमच्यासाठी सर्वोत्तम काम करणारे एखादे शोधण्यासाठी तुम्ही वेगवेगळी लेखन अवजारे वापरून पाहू शकता. शेवटी, तुमचे हस्ताक्षर बदलण्यासाठी आणि सुधारण्यासाठी तुम्हाला नियमितपणे सराव करणे आवश्यक आहे.
🟧वयानुसार हस्ताक्षर खराब होते का?
संधिवात किंवा हाडांची झीज यांसारख्या वय-संबंधित समस्यांमुळे तुमच्या हस्ताक्षरावर परिणाम होण्याची शक्यता असली तरी, तुमचे हस्ताक्षर खराब होणार नाही. उलट, तुम्ही जसजसे मोठे होतात तसतसे ते तुमच्यासोबत बदलते. तुमच्या वयानुसार तुमचे हस्ताक्षर सैल किंवा अधिक आरामशीर दिसू शकते कारण तुम्हाला लेखनाचा अधिक अनुभव आहे. तथापि, आपण क्वचितच काहीही हस्तलिखित केल्यास, आपले हस्ताक्षर कधीकधी खराब दिसू शकते!
🟧मी परीक्षेत पटकन आणि व्यवस्थित लिहायला कसे शिकू शकतो?
भरपूर सराव करा आणि तुम्ही बरे व्हाल. जर तुम्ही हळू लिहिण्याचा सराव केला आणि नंतर तुमचा वेग वाढवला तर तो लवकरच तुमचा सामान्य दृष्टीकोन होईल.
🟧मी महागडे पेन वापरल्यास माझे हस्ताक्षर सुधारेल का?
पेन महाग असो वा नसो काही फरक पडत नाही. तुम्ही अक्षरशः $50 पेन खरेदी करू शकता आणि तुमचे हस्ताक्षर अजूनही खराब दिसेल. एक चपळ पेन मदत करू शकते, शेवटी ते तुमचे कौशल्य आहे, पेन नाही आणि केवळ सरावानेच तुमचे हस्ताक्षर कौशल्य सुधारू शकते.
🟧मी माझ्या हस्तलेखनाची शैली कशी बदलू शकतो?
खूप सराव करावा लागेल. प्रथम आपली नवीन शैली पटकन लिहिण्याची काळजी करू नका. तुम्ही सुरुवातीला धीमे होण्याची शक्यता आहे.
🟧आकर्षक हस्ताक्षरासाठी कोनात (तिरकस) लिहिणे आवश्यक आहे का?
प्रत्येकाचे हस्ताक्षर वेगळे असते. तुम्हाला कोणाचे हस्ताक्षर सुंदर आहे म्हणून कॉपी करण्याची गरज नाही. तुम्हाला आवडणारे हस्ताक्षर शोधू नका, लेखनशैली शोधा. तिर्यक लेखन हे एक उदाहरण आहे. तुम्ही तुमचे हस्तलेखन बदलू शकता आणि शैलीशी जुळण्यासाठी लिहू शकता किंवा शैलीमधून काही वैशिष्ट्ये घेऊ शकता. तर नाही, ते आवश्यक नाही. तुम्हाला ते आवडत असल्यास तुम्ही थोडे तिरकस जोडू शकता
🟧लिहिताना हात दुखत असेल तर?
तुम्ही पेन खूप घट्ट पकडत असाल किंवा तुमचा हात खूप घट्ट धरत असाल. पकड सैल करण्याचा प्रयत्न करा. जर वेदना खरोखर तुमच्या मनगटात असेल, तर ते कार्पल टनल सिंड्रोम असू शकते आणि तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांना उपचाराच्या पर्यायांबद्दल विचारले पाहिजे.
🟧मी खूप पटकन लिहित असल्यामुळे माझे हस्ताक्षर चांगले नसणे शक्य आहे का?
बरं कधी कधी ते असतं. हे मूलभूत गोष्टींवर अवलंबून असते ज्यामुळे तुमचे हस्ताक्षर काय आहे. तथापि, गती कमी करण्याचा प्रयत्न करा.
🟧मी किती सराव करावा?
जर तुम्हाला तुमचे हस्ताक्षर अधिक वेगाने सुधारायचे असेल, तर तुम्हाला शक्य तितका सराव करा. तुम्हाला लिहिण्याची प्रत्येक संधी उत्तम हस्तलेखनाचा सराव करण्याची संधी असावी.
⬛⬛⬛⬛⬛⬛
🟥हस्तलेखन सराव पृष्ठ
🟥हस्तलेखन सराव पृष्ठाचे उदाहरण
🟥टिपा
🟪अक्षरे समान आकाराची असावीत. यामुळे तुमचे हस्ताक्षर व्यवस्थित दिसेल.
🟪दररोज किमान एक परिच्छेद लिहिण्याचा प्रयत्न करा. हे तुम्हाला तुमचे हस्ताक्षर सुधारण्यास मदत करेल.
🟪तुमचे लेखन संरेखित ठेवण्यासाठी रेषा असलेला कागद वापरा. आवश्यक असल्यास, रांगेत रहा आणि अक्षराच्या आकारानुसार फक्त वर किंवा खाली अक्षरे घ्या.
आरामात लिहा – आपल्या स्वतःच्या आकारासाठी योग्य उंची असलेल्या टेबलवर आरामदायी खुर्चीवर बसा. लेखनासाठी उच्च-गुणवत्तेचे साहित्य निवडा, कारण ते तुमच्या लेखन आरामावर परिणाम करेल. तुम्ही लिहित असताना, तुमचे सर्व अंडरहँड टेबलवर असल्याची खात्री करा. अशा प्रकारे, तुम्ही तुमच्या हातावर नियंत्रण ठेवता आणि तुम्ही ज्या टेबलवर किंवा पृष्ठभागावर लिहित आहात ते कंपनमुक्त असल्याची खात्री करू शकता. पेन्सिल ग्रिप विकत घ्या आणि पेन्सिलच्या अधिक संपूर्ण नियंत्रणासाठी वापरा.
🟪ते अधिक मनोरंजक बनवण्यासाठी पॅनग्राम लिहिण्याचा प्रयत्न करा. Pangrams हे लहान मजकूर आहेत ज्यात किमान एकदा वर्णमाला सर्व किंवा सर्व अक्षरे असतात. ते कोणत्याही पत्राचे लेखन दुरुस्त करण्यात आणि विशिष्ट चुका शोधण्यात मदत करतील. उदाहरणार्थ, प्रयत्न करा: द्रुत तपकिरी कोल्हा आळशी कुत्र्यावर उडी मारतो. अप्परकेस आणि लोअरकेस अशा दोन्ही अक्षरांमध्ये करा.हे वाक्य वर्णमालेतील प्रत्येक अक्षर पकडते. आणखी एक समान वाक्यांश आहे “फाइव्ह बॉक्सिंग विझार्ड्स जंप फास्ट.”
🟪जर तुम्ही विद्यार्थी असाल तर तुम्ही रफ कॉपी तसेच तुमच्या नोट्सची मूळ प्रत ठेवू शकता. जर शिक्षक सांगण्यास त्वरेने असतील तर रफ कॉपीमध्ये लिहा. तुमच्या मोकळ्या वेळेत, नोट्सची मूळ प्रत लिहा आणि सबमिट करण्यासाठी द्या. यामुळे तुमची इतरांवरील छाप वाढते आणि तुम्ही जे शिकलात त्याची उजळणी होते.
🟪प्रेरणासाठी एक किंवा दोन हस्तलेखन पृष्ठ आपल्यासमोर धरा. ते तुमच्यासाठी एक मॉडेल असावे.
🟪ओळी लिहू नका कारण 90% वेळेस तुम्ही फक्त तुम्ही लिहिलेले शेवटचे पत्र कॉपी करत आहात आणि तुमची सुधारणा होणार नाही.
🟪मोठ्या हस्तलेखनाशी व्यवहार करताना, व्यापक नियमांऐवजी महाविद्यालयीन नियम वापरा.
🟪हळू हळू लिहायला सुरुवात करा. उत्कृष्ट हस्तलिखित अक्षरे तयार करण्यावर लक्ष केंद्रित करा. एकदा तुम्ही सर्वोत्कृष्ट दिसणार्‍या गोष्टींवर प्रभुत्व मिळवल्यानंतर, तुम्ही मागे बसू शकता आणि गोष्टींना थोडा वेग देत असताना तुमचे हस्ताक्षर चांगले दिसण्याचा प्रयत्न करू शकता.
🟪थोडावेळ पेन्सिलने लिहिल्यानंतर, तुम्हाला शिसेवर थोडा उतार दिसू शकतो. लेखनासाठी तिरकी बाजू वापरा. तुमचे हस्ताक्षर अधिक स्वच्छ दिसेल.
🟪जर तुम्हाला जास्त त्रास होत असेल तर तुमच्या हातात सहज वाटेल असे काहीतरी लिहा, खूप अवघड नाही, खूप सोपे नाही.
🟪बोटांसाठी मसाज. कॅलिग्राफर त्यांना कामासाठी तयार करण्यासाठी लिहिण्यापूर्वी त्यांच्या बोटांवर साधे व्यायाम करतात.
🟩🟩🟩🟩🟩🟩
🟥इशारे
🟥तुम्ही लिहिताना तुमच्या पेनची टीप कागदावर जोरात दाबू नका, कारण यामुळे “लेखनात अडथळे” येतील.
🟥लिहिण्यात अडथळे येऊ नयेत म्हणून, तुमच्या बोटांऐवजी तुमचे मनगट आणि हात वापरा आणि आरामशीर पकड ठेवा (शिथिल पकड लेखनाची गुणवत्ता देखील सुधारते).
🟥तुमचे कोणतेही टेम्प्लेट किंवा व्यायाम पत्रके फेकून देऊ नका. अक्षरे कशी दिसावी आणि कोणत्या गोष्टी करू नयेत हे पाहण्यासाठी तुम्हाला या मार्गदर्शक तत्त्वांची आवश्यकता असू शकते.
🟥तुमच्या हस्ताक्षराचा सराव करताना कागद वाया जाणार नाही याची काळजी घ्या. प्रत्येक शीटच्या पुढील आणि मागे वापरून कागदाचा अनेक वेळा पुन्हा वापर करा.
🟥🟥🟥🟥🟥🟥
🟪सूचना
🟪सर्व प्रथम, आपण लिहिताना कसे बसायचे हे शिकणे आवश्यक आहे. सुरुवातीला हे कठीण होईल, परंतु नंतर लिहिताना शरीराची योग्य स्थिती ही एक सवय होईल. म्हणून, सरळ बसा, तुमचे खांदे आणि धड सरळ ठेवा, तुमचे डोके थोडे पुढे वाकवा, तुमची पाठ खुर्चीच्या मागील बाजूस टेकवा. आपले धड पुढे वाकवू नका आणि आपली छाती टेबलवर टेकवू नका! एक पाय दुसऱ्याच्या वर ठेवू नका, दोन्ही गुडघे उजव्या कोनात वाकणे चांगले आहे, तुमचे पाय जमिनीला स्पर्श करतात याची खात्री करा. आपले हात टेबलवर ठेवा, त्यावर विश्रांती घ्या. या प्रकरणात, कोपर काठाच्या बाहेर असावे.
🟪व्यवस्थित कसे बसायचे हे शिकल्यानंतर, पेन कसे धरायचे ते देखील शिका. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, सर्व प्रौढ लोक लिहिताना पेन बरोबर धरत नाहीत. एखाद्याला बालपणात शिकवले गेले होते आणि कोणीतरी शेवटी स्वतःला पुन्हा प्रशिक्षित केले. असो, तुम्हाला थोडा सराव करावा लागेल. पेन तुमच्या मधल्या बोटाच्या डाव्या बाजूला ठेवा, तुमच्या तर्जनीने वरच्या बाजूला आणि तुमच्या अंगठ्याने तळाशी धरून ठेवा. या प्रकरणात, तर्जनीपासून पेनच्या टोकापर्यंतचे अंतर सुमारे 1.5-2.5 सेमी असावे. बोटे खूप शिथिल किंवा खूप ताणलेली नसावीत. लिहिताना हात हवेत लटकू नये, तर करंगळीवर विसावा.
पेन योग्यरित्या कसे बसायचे आणि कसे धरायचे हे शिकल्यानंतर, काही प्रिस्क्रिप्शन घ्या आणि सराव करा. तुम्ही ताबडतोब संपूर्ण लिहिण्याचा प्रयत्न करू नये आणि, प्रथम, सम आणि सुंदर रेषा कशा काढायच्या, स्वतंत्र आणि बंडल कसे काढायचे ते शिका आणि त्यानंतरच – शब्द. लगेच लिहिण्याचा प्रयत्न करू नका, लेखनाचा वेग वेळेनुसार येईल.
🟪तुमचे हस्ताक्षर हळूहळू आणि काळजीपूर्वक कसे लिहायचे ते शिकल्यानंतर, हळूहळू तुमचा लेखनाचा वेग वाढवण्यास सुरुवात करा. दररोज किमान 10-20 मिनिटे लिहा, प्रशिक्षित करा आणि नंतर आपण नक्कीच उत्कृष्ट परिणाम प्राप्त कराल.
लेखनासाठी हात विकसित करणे
🟪जी व्यक्ती दोन्ही हात समान रीतीने वापरू शकते त्याला उभयपक्षी म्हणतात. असे मानले जाते की अशा लोकांमध्ये दोन्ही गोलार्ध अधिक समान रीतीने विकसित होतात: तार्किक डावा, जो शरीराच्या उजव्या बाजूसाठी जबाबदार असतो आणि अंतर्ज्ञानी उजवा, जो कामासाठी जबाबदार असतो. बाकीअर्धा Ambidexters दोन्ही तार्किक आणि तांत्रिक समस्या आणि सर्जनशील समस्यांसह तितकेच सहजपणे सामना करू शकतात. सर्व प्रथम, लेखन कौशल्य योग्य गोलार्ध विकसित करण्यास मदत करते. बाकी, म्हणजे, निष्क्रिय हाताने तयार केलेल्या.
🟦🟦🟦🟦🟦🟦
सूचना
🟦दुसरी टीप म्हणजे शक्य तितका सराव करणे आणि कोणताही नवीन मजकूर सुरू करण्यापूर्वी एक योजना बनवणे. भविष्यातील प्रकाशनासाठी नेहमी योजना बनवा – हे तुम्हाला विचार आणि कल्पनांची रचना करण्यास, त्यांचे वितरण करण्यास, त्यांची क्रमवारी लावण्यासाठी, लेखाच्या सुरुवातीला तुम्ही नेमके काय म्हणता आणि शेवटी काय म्हणता हे निर्धारित करण्यास अनुमती देईल. तुमच्या मजकुरात कृतीचे ठिकाण, या क्रियेची कारणे, कृती आणि शेवटी, ते किंवा तुम्ही काढलेले निष्कर्ष यांचे वर्णन केले पाहिजे.
🟦आपले मजकूर योग्यरित्या आणि तार्किकरित्या तयार करण्यास शिका – तरच ते सुंदर आणि मनोरंजक असतील. तुम्ही ज्या मुख्य विषयाबद्दल लिहित आहात त्यापासून दूर जाऊ नका आणि जटिल संज्ञा आणि लांब वाक्ये जास्त करू नका. संक्षिप्तपणे लिहा आणि किरकोळ आणि बिनमहत्त्वाचे मुद्दे सोडून फक्त मुख्य गोष्टीबद्दल बोलण्याचा प्रयत्न करा.
पूर्ण झालेल्या लेखाच्या थोड्या प्रमाणात जास्तीत जास्त सामग्री आणि पूर्णता मिळविण्याचा प्रयत्न करा – वाचक संक्षिप्ततेला प्राधान्य देतात आणि काही मजकूर वाचण्यात बराच वेळ घालवायला आवडत नाहीत.
🟦जीभ स्वच्छ ठेवा. मजकुरात बोलचाल आणि अपमानास्पद शब्दसंग्रह वापरू नका, शैलीनुसार अचूक लिहा, व्याकरण आणि शब्दलेखन पहा. मजकूरात लेखकाची अलिप्त स्थिती राखा, परंतु त्याच वेळी आपले स्वतःचे मत एकमेव सत्य म्हणून हायलाइट करू नका, वाचकांना उपदेश किंवा निंदा करण्याचा प्रयत्न करू नका आणि असभ्यपणा टाळा. कोणत्याही व्यक्तीचे लक्ष वेधून घेणारा मजकूर सुंदर, सभ्य आणि साधा असावा.
🟦इंटरजेक्शन आणि सर्वनाम “I”, तसेच टाटॉलॉजीची अत्यधिक पुनरावृत्ती टाळा. मजकूरातील शब्दांची पुनरावृत्ती टाळण्यासाठी (टाटोलॉजीज) समानार्थी शब्द शोधा आणि पुनरावृत्तीशिवाय वाक्ये तयार करा. शेवटी, प्रभावी होण्यासाठी, नियमितपणे सराव करा – ब्लॉग सुरू करा आणि त्यावर सतत नवीन नोट्स पोस्ट करा, वाचकांशी संवाद साधा आणि तुमच्या लेखनावर त्यांच्या प्रतिक्रियांचे निरीक्षण करा.
संबंधित लेख
स्रोत:
🟦किती सुंदर आणि जलद लिहायचे आहे
🟦प्राथमिक शाळेतील एक कार्य म्हणजे मुलांना कॅलिग्राफी शिकवणे, परंतु सर्व प्रौढांना देखील हे कौशल्य माहित नसते. काही नियम वापरून तुम्ही स्वतः कॅलिग्राफी लिहायला शिकू शकता.
सूचना
🟦प्रथम, शरीराची योग्य स्थिती घ्या. हे करण्यासाठी, सरळ खुर्चीवर बसा, आपले डोके थोडे पुढे वाकवा. जर तुम्ही उजव्या हाताचे असाल, तर तुमचा डावा हात टेबलवर ठेवा आणि या हाताने कागद धरून तुमच्या शरीराच्या वजनाचा काही भाग त्यावर हस्तांतरित करा. जर तुम्ही असाल तर फुलक्रम तुमच्या उजव्या हातात हस्तांतरित करा. तुम्ही ज्या हाताने लिहित आहात तो हाताने टेबलच्या पृष्ठभागाला स्पर्श केला पाहिजे.
🟦बर्‍याच लोकांसाठी, सुंदर कसे लिहायचे ते कसे शिकायचे ही एक तीव्र समस्या आहे, कारण त्यांचे हस्ताक्षर आदर्शापासून दूर आहे. सार्वत्रिक संगणकीकरणामुळे परिस्थिती अधिकच बिकट झाली आहे, परंतु जर एखाद्या व्यक्तीने पुरेसे प्रयत्न केले आणि काही सल्ल्याचा वापर केला, तर प्रकरण निश्चित करता येईल.
कॅलिग्राफीमध्ये सुंदर कसे लिहायचे याचे ज्ञान आणि संबंधित कौशल्ये या ग्रहातील प्रत्येक रहिवाशांकडे नाहीत. स्वत:च्या हस्ताक्षराची लाज वाटू नये अशी माणसे कमी असतात. बाकीची अक्षरे अस्ताव्यस्त, असमान निघाली आणि इतरांनी जे लिहिले आहे ते ठरवण्यात नेहमीच यश येत नाही. जरी लोकप्रिय अफवा असा दावा करते की अशा कॅलिग्राफीचा अभाव अलौकिक बुद्धिमत्तेच्या लक्षणांपैकी एक आहे, हे प्रतिभावान लोकांचे मुख्य लक्षण नाही आणि थोडे सांत्वन आहे.
🟦आधुनिक माणसाला त्याच्या हस्ताक्षरात कमी-अधिक प्रमाणात कसरत करावी लागत असल्याने परिस्थिती बिकट झाली आहे. हे जागतिक संगणकीकरणामुळे झाले आहे. दस्तऐवजीकरणाचा महत्त्वपूर्ण भाग इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात रूपांतरित केला जातो. कोणीही सहजपणे ऑनलाइन सुंदर फॉन्टमध्ये लिहू शकतो – वापरल्या जाणार्‍या प्रोग्राममध्ये उपलब्ध असलेल्यांपैकी योग्य पर्याय निवडणे पुरेसे आहे. व्याख्यानाच्या नोट्स काढताना केवळ शाळकरी मुले आणि विद्यार्थी कागदावर अक्षरे लिहिण्याचा सराव करतात आणि तरीही काहीजण अशा हेतूंसाठी इलेक्ट्रॉनिक गॅझेट वापरण्यास व्यवस्थापित करतात.
🟦परिस्थिती बदलू पाहणाऱ्यांना कठोर परिश्रम करावे लागतील. सुंदर लिहायला कसे शिकायचे याचे पुरेसे आकलन नाही. या कौशल्यावर प्रभुत्व मिळवताना, कॅलिग्राफीच्या सैद्धांतिक पद्धतींचा व्यावहारिक वापर हा मुख्य मुद्दा असेल. या शिक्षणात मदत करण्यासाठी अनेक रहस्ये आहेत.
🟥सुंदर हस्ताक्षरात का लिहायचे?
🟦असे दिसते की दरवर्षी आपण कमी आणि कमी पेन नोट्स बनवतो आणि संगणकाच्या कीबोर्डवर अधिक आणि अधिक टाइप करतो आणि नोटबुकमधील वैयक्तिक नोट्स जगातील सर्वात सुंदर हस्ताक्षराच्या प्रदर्शनात मिळणार नाहीत, म्हणून बरेच लोक प्रयत्न करत नाहीत. उणिवा दुरुस्त करण्यासाठी आणि स्वतःच्या लिखाणाचा गौरव करण्यासाठी…
तथापि, आपल्याला अनेक कारणांसाठी गुळगुळीत, सुवाच्य आणि सौंदर्यात्मक हस्ताक्षर आवश्यक आहे:
🟫त्रुटी दूर करते आणि मजकूर योग्यरित्या समजण्यास मदत करते;
🟫वाचकाला चिडवत नाही;
🟫लेखन करताना शिस्त विचार;
🟫ग्रीटिंग कार्ड्स आणि समर्पित शिलालेखांसाठी उपयुक्त;
🟫नेहमी समान आणि सुंदर वैयक्तिक स्वाक्षरी प्रदान करते
🟥🟥🟥🟥🟥🟥
🟨कॅलिग्राफी – सुंदर लेखनाची कला
🟨जगात अजूनही कॅलिग्राफीच्या 15 शाळा किंवा दिशानिर्देश आहेत, यापैकी प्रत्येकाने राष्ट्रीय वर्णमाला (पर्शियन लिपी, चीनी कॅलिग्राफी इ.) वर आधारित लेखनातून एक वास्तविक उत्कृष्ट नमुना बनवला आहे.
🟨सिरिलिक कॅलिग्राफीला एक प्राचीन परंपरा आहे आणि त्याची तत्त्वे अजूनही प्राथमिक शाळेत मुलांना शिकवण्यासाठी वापरली जातात.
सरलीकृत सिरिलिक कॅलिग्राफी ही एक पाककृती आहे जी आपल्याला लहानपणापासूनच परिचित आहे, त्यानुसार शालेय मुले लिहायला शिकतात आणि प्रौढ, इच्छित असल्यास, त्यांच्या लेखनाची गुणवत्ता लक्षणीयरीत्या सुधारू शकतात.
🟪हात कसे प्रशिक्षित करावे: मूलभूत व्यायाम
जर तुम्ही शाळकरी नसाल तर तुमचे हस्ताक्षर सुंदर कसे बनवायचे? पुन्हा प्रशिक्षित करण्यासाठी खरोखर खूप उशीर झाला आहे आणि तुमचे squiggles कायमचे एक समस्या राहतील? आपण परिस्थितीचे निराकरण करण्यासाठी सेट केल्यास हे अजिबात आवश्यक नाही. आणि आपण आपला हात सेट करून प्रारंभ करणे आवश्यक आहे. हे करण्यासाठी, वर्गापूर्वी, थोडे जिम्नॅस्टिक्स करा: गोलाकार हालचाली, मुठी घट्ट करणे, हात ताणणे, बोटांचे वळण-विस्तार.
पेन आणि कागदासह प्रारंभ करणे:
🟪कर्सिव्ह आकारांचे मोठे नमुने काढा – सर्पिल, झिगझॅग, वारंवार लोअरकेस अक्षर W, अक्षर A, D;
🟪हळू हळू, हालचाली नियंत्रित करून, समोच्च बाजूने नमुने काढा;
🟪जेव्हा तुम्ही हँडल हलवता तेव्हा तुमच्या बोटांच्या आणि हातातील संवेदनांवर लक्ष केंद्रित करा;
🟪जोपर्यंत आपण ऑटोमॅटिझमचा प्रभाव प्राप्त करत नाही तोपर्यंत आकृत्यांची पुनरावृत्ती करा;
🟪आकृतीवर प्रभुत्व मिळवल्यानंतर, ते जलद काढण्याचा प्रयत्न करा;
🟪आकृतीच्या द्रुत रेखांकनात प्रभुत्व मिळवल्यानंतर, ते काढणे सुरू ठेवा, परंतु लहान.
🟪तुम्हाला शांततेत, चांगल्या प्रकाशात, जाड कागदावर चांगल्या पेनने अभ्यास करणे आवश्यक आहे. दैनंदिन क्रियाकलापांसाठी 15-20 मिनिटे बाजूला ठेवा किंवा प्रत्येक इतर दिवशी 30-40 मिनिटे व्यायाम करा.
🟪सुंदर हस्ताक्षर मुळाक्षरापासून सुरू होते. सुंदर हस्ताक्षरात लिहिण्यासाठी, कॅलिग्राफिक सिरिलिक वर्णमाला वापरा. तुम्ही ते स्टेशनरी स्टोअरमधून खरेदी करू शकता किंवा इंटरनेटवरून टेम्पलेट वापरून स्वतःचे बनवू शकता.
नमुन्यांनुसार वैयक्तिक अक्षरे (अपरकेस आणि लोअरकेस) कशी दाखवायची हे शिकणे हे तुमचे प्रारंभिक ध्येय आहे, त्यानंतर गुळगुळीत रेषांनी जोडलेल्या अक्षर संयोजनांवर स्विच करा.
🟫🟫🟫🟫🟫🟫
🟪सुंदर हस्ताक्षर कसे विकसित करावे
🟪यशाचे रहस्य वारंवार सरावात आहे, याचा अर्थ असा की तुम्हाला नेहमीपेक्षा जास्त हाताने लिहावे लागेल. प्रशिक्षण मजकूर पुन्हा लिहिताना, घाई करू नका, परंतु प्रत्येक अक्षरावर “हँग” देखील करू नका.
🟪बारकावे पहा:
🟪सर्व अक्षरे समान आकाराची असणे आवश्यक आहे;
🟪उताराचे निरीक्षण करताना अक्षरे आणि शब्द समान रीतीने ठेवून लिहा;
🟪केवळ प्रथमच तिरकस शासक वापरा, प्रशिक्षणाच्या शेवटी, अनलाइन केलेल्या कागदावर स्विच करा;
🟪अक्षरांच्या कडा फुटू नयेत किंवा रेषेच्या खाली सरकता कामा नये;
🟪शब्दांमध्ये समान जागा बनवा;
🟪विरामचिन्हांकडे लक्ष द्या – ते समान, स्पष्ट, सुवाच्य प्रदर्शित करा.
🟦🟦🟦🟦🟦🟦
🟥डाव्या हातासाठी कॅलिग्राफी
🟥कॅलिग्राफीच्या नियमांनुसार, लेखनाचे साधन उजव्या हातात धरले जाते हे असूनही, जन्मजात डाव्या हाताच्या व्यक्तींचे हस्तलेखन सहसा अधिक चांगले दिसते. पुन्हा प्रशिक्षित केल्याने परिस्थिती काहीशी बदलते, आणि बहुतेकदा ज्या मुलांना त्यांच्या डाव्या हाताने सहजपणे शालेय लेखन दिले जाते, ते त्यांच्या उजव्या हाताने अयोग्य आणि तिरकस हस्तलेखनाचे मालक बनतात.
🟥डाव्या हाताचा वापर करण्याचे वैशिष्ठ्य म्हणजे उजवीकडे कॅलिग्राफिक झुकणे डाव्या हाताच्या लोकांसाठी शारीरिकदृष्ट्या कठीण आहे. म्हणूनच, एक नैसर्गिक मार्ग, जो त्यांना स्वतःला सापडतो, तो डावीकडे झुकणारा बदल आहे, जो बर्याचदा लक्षात घेण्याजोगा असतो.
🟥हा पर्याय क्लासिक मानला जात नाही, परंतु त्यासह आपण अधिक सुवाच्यता प्राप्त करू शकता, दीर्घ शब्दांच्या सतत स्पेलिंगमध्ये प्रभुत्व मिळवू शकता आणि रेषेच्या सरळ रेषेचे निरीक्षण करू शकता. या प्रकरणात, कागदाची शीट उलगडणे, रेषेचा कृत्रिम झुकाव तयार करणे अस्वीकार्य आहे.
🟪🟪🟪🟪🟪
🟫२३ जानेवारी, जागतिक हस्ताक्षर दिन! जगभरातील हस्ताक्षर प्रेमी हा दिवस जागतिक हस्ताक्षर दिन म्हणून साजरा करतात. या डिजिटल युगात हस्ताक्षर कला लोप पावते की, काय अशी परिस्थिती निर्माण झाली आहे. या कलेचे संवर्धन करण्यासाठी हस्ताक्षर प्रेमी या दिवशी विविध उपक्रम राबवितात. भारत हा शेतीप्रधान देश आहे तसा तो लिपीप्रधान देश आहे. इथे वेगवेगळ्या भाषा बोलल्या व लिहिल्या जातात. प्रत्येक लिपीचे सौंदर्य वेगळे आहे. दोन हस्ताक्षर प्रेमी जेंव्हा एकत्र येतात, तेव्हा त्यांच्यात लगेच मैत्री होते. ते अक्षरमित्र बनतात. मग ते वेगवेगळ्या राज्यातील असो किंवा वेगवेगळ्या देशातील. कारण, प्रत्येक हस्ताक्षर प्रेमीचे हस्ताक्षर हीच त्यांची ओळख असते. आपल्याकडेही समर्थांनी ३००-३५० वर्षापूर्वी दासबोधातून आपल्याल्या हस्ताक्षर सुंदर कसे करावे याचे मार्गदर्शन केले. या काळातही हे मार्गदर्शन आपल्याला महत्वाचे ठरते.
🟩🟩🟩🟩🟩🟩
बालके बाळबोध अक्षर | घडसुनी करावें सुंदर|
जे देखतांचि चतुर | समाधान पावती || दासबोध : समर्थ रामदास स्वामी
🟦🟦🟦🟦🟦
⬛समर्थांनी ३००-३५० वर्षापूर्वी दासबोधातून आपल्याला आपले हस्ताक्षर सुंदर कसे करावे याविषयी मार्गदर्शन केले. या काळात देखील हे मार्गदर्शन आपल्याला अत्यंत मोलाचे ठरते. यावरून समर्थांची दूरदृष्टी आपल्याला दिसते. यातील ‘घडसुनी’ हा शब्द महत्वाचा आहे. अक्षर सुंदर करायचे असेल तर ते घोटून सुंदर केले पाहिजे. आजच्या संगणकाच्या युगात हस्ताक्षर कला लोप पावते की काय? अशी परिस्थिती निर्माण झाली आहे. खरंतर आपण लिहितो कशासाठी? या प्रश्नाचे उत्तर अगदी सोपे आहे. ‘वाचण्यासाठी’. आपण लिहिलेले दुसऱ्याला वाचता आले पाहिजे. पण, कधी-कधी अशी परिस्थिती निर्माण होते की आपण लिहिलेले दुसऱ्याला वाचता येत नाही. तर कित्येक वेळा आपण लिहिलेलेच थोड्या दिवसानंतर आपल्याला वाचता येत नाही. एखाद्या व्यक्तीचे सुंदर अक्षर बघितले की, आपल्याही मनात हस्ताक्षर सुधारण्याचा विचार येतो. विद्यार्थ्यांसुध्दा हस्ताक्षर चांगले नसल्यामुळे कमी गुण मिळाल्याचे आपण बऱ्याचदा ऐकतो. पण, हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी नेमके काय करावे हे आपल्याला कळत नाही. पालकही मुलांच्या हस्ताक्षाराबाबतीत चिंता करत असतात.
🟥🟥🟥🟥🟥🟥
⬛हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी सुरुवात करण्याअगोदर हस्ताक्षाराविषयी काही गैरसमज आहेत. त्यापैकी एक गैरसमज म्हणजे हस्ताक्षर एका विशिष्ट वयातच सुधारते. खरंतर हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी वयाची कोणतीही अट नसते. गरज असते प्रयत्नांची व काही मुलभूत नियम समजून घेण्याची. दुसरा गैरसमज आहे की, सुंदर हस्ताक्षर ही दैवी देणगी आहे. खरंतर सरावाने सर्वांचे हस्ताक्षर सुंदर होऊ शकते. रोज योग्य पद्धतीने सराव केल्यास हस्ताक्षर सुधारते. आता थोडीशी आपण आपल्या मराठी भाषेची माहिती घेवूया. आपल्या मराठी भाषेमध्ये एकूण ४८ मुळाक्षरे आहेत. या मुळाक्षरांचा वापर करून आपली भाषा बनते. लोकसंख्येनुसार मराठी ही जगातील १५ वी व भारतातील ४ थी भाषा आहे. ज्येष्ट साहित्यिक वि. वा. शिरवाडकर यांचा जन्मदिवस २७ फेब्रुवारी, हा दिवस आपण ‘मराठी भाषा दिन’ म्हणून साजरा करतो. आपल्याला हस्ताक्षर सुंदर करावयाचे असेल तर मुळाक्षरे, त्यांचा आकार, मुळाक्षर काढताना कोठून सुरु करावयाचे व कोठे थांबावे या सर्व गोष्टीचा विचार करणे गरजेचे आहे.
🟩🟩🟩🟩🟩🟩
🟧आता हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी कोणते साहित्य वापरावे ते आपण बघूया. अजूनही आपल्याकडे लहान मुलांना लेखन करण्यासाठी शिश पेन्सिल दिली जाते. खरंतर जुन्या काळी लेखन करण्यासाठी टाक, बोरू, शाईची दौत याच वापर केला जात असे. हे सर्व साहित्य हाताळणे हे लहान मुलांना अवघड होते. म्हणून त्या काळी लिखाणासाठी लहान मुलांना शिश पेन्सिल दिली जात असे. पण, आज कित्येक कंपन्याचे जेल पेन, शाई पेन उपलब्ध आहेत की जे लहान मुलांना हाताळण्यास एकदम सोपे आहेत. तेव्हा या पेनचा वापर लहानपणापासूनच लिखाणात केला तर काही अडचण येणार नाही. लहान मुलांना जसे आपण सुरुवातीला सायकल शिकताना आधारासाठी दोन बाजूला चाके असणारी सायकल आणून देतो. तसेच शाईच्या पेनाला दोन टोके असल्यामुळे लहान मुलांना अक्षर काढताना समतोल साधने सोपे जाते. शिश पेन्सिलचा उपयोग मार्गदर्शक रेषा मारणे, काही मुलभूत भौमितिक आकारांचा सराव करणे यासाठीच करावा. अक्षर सुंदर करावयाचे असेल तर तर अक्षरांचे वळण, अक्षराची जाडी कोठे बारीक आहे, कोठे जास्त आहे याचाही अभ्यास करणे गरजचे आहे. हा अभ्यास करण्यासाठी आपण देवनागरी लिपीसाठी बाजारात मिळणारे कट-निबचे पेन वापरू शकतो.
⬛तसेच आपण सरावासाठी चार-रेघी वहीचा वापर करू शकतो. कट-निबच्या पेनने सराव झाल्या नंतर मग आपण आपल्या दैनदिन वापरातील पेनने सराव करू शकतो. प्रत्येक मुळाक्षर हे काही भौमितिक आकारांचे बनले आहे. त्यामुळे सुरवातीला उभी रेषा, आडवी रेषा, अर्धा गोल, पूर्ण गोल तिरप्या रेषा यांचा सराव करणे आवश्यक आहे. लहान मुलांना पेन नीट धरता यावा म्हणून काही व्यायाम प्रकार देखील करून घेता येतील की जेणेकरून त्यांच्या बोटातील ताकद वाढेल. उदा. घरातील जुन्या वर्तमानपत्राचा कागद चुरगाळून त्याचा बारीक गोळा तयार करणे. स्प्रे वापरून घरातील रोपांना पाणी घालणे. छोट्या कात्रीचा वापर करून कागदाचे लहान-लहान तुकडे करणे किंवा विशिष्ट आकार कापणे. यामुळे मुलांच्या बोटामधील ताकद वाढून हस्ताक्षर सुधारण्यास मदत होते. हस्ताक्षर सुधारण्यासाठी प्रयत्न करताना सुरुवातीला आपण काही नियम समजून घेतले पाहिजेत. त्या नियमांचा उपयोग केल्यास कमी वेळामध्ये हस्ताक्षर सुधारण्यास मदत होईल.
🟪🟪🟪🟪🟪🟪
🟥अक्षरावरील आडवी रेषा (शिरोरेषा) व अक्षरातील उभ्या रेषा एकमेकास काटकोनात असाव्यात.
🟥अक्षरातील उभ्या रेषा एकमेकांस समांतर असाव्यात.
🟥अक्षरातील तिरप्या रेषा ४५ अंशामध्ये असाव्यात.
🟥अक्षरांची वळणे गोलाकार असावीत.
🟥वेलांटी, रफार, उकार, मात्रा यांची उंची अक्षराच्या उंचीच्या निम्मी असावी.
🟥दोन ओळीमधील अंतर अक्षराच्या उंचीएवढे किंवा त्यापेक्षा थोडे जास्त असावे.
🟥अक्षराची उंची निबच्या जाडीच्या ५-६ पट असावी.
🟥पेन धरताना टोकापासून २ ते २.५ सेमी मागे धरावे.
🟥कागद-वही अशा पद्धतीने धरावे की आडव्या रेषा डोळ्याला समांतर येतील.
🟥लिहिताना समोरून किंवा डावीकडून योग्य प्रकाश येणे आवश्यक.
🟩🟩🟩🟩🟩🟩
⬛मुळाक्षरांचा सराव करताना मुळाक्षरांचे त्यांच्या आकारानुसार गट तयार करावेत व मग त्या गटातील मुळाक्षरे व मुळाक्षरांनी बनलेले शब्द याचा सराव करावा. मुळाक्षरांचा सराव झाल्यानंतर मात्रा, वेलांटी, रफार, उकार याचादेखील सराव करावा. मुलांना हस्ताक्षराचा सराव करताना गोडी वाटावी म्हणून काही उपक्रमदेखील आपणास राबविता येतील. मुलांना पोस्ट-कार्ड आणून द्यावीत व जवळच्या नातेवाईकांना सुंदर हस्ताक्षारामध्ये पत्रे पाठविण्यास सांगावे. मुलांना सण-उत्सव याकरिता शुभेच्छा पत्रे तयार करावयास सांगून अशी तयार केलेली शुभेच्छा पत्रे घरामध्ये दर्शनी भागात लावावीत. अशामुळे मुलांना सुंदर हस्ताक्षराविषयी गोडी निर्माण होऊन हळूहळू त्यांचे हस्ताक्षर सुधारत जाईल. समर्थांनी सांगितल्याप्रमाणे हस्ताक्षर सुंदर करावयाचे असेल तर ते घोटले पाहिजे. रोज योग्य पद्धतीने सराव केला पाहिजे. हे केल्यास आपल्या हस्ताक्षारामध्ये नक्कीच सुधारणा होईल.
शेवटी एवढेच म्हणावसे वाटते,
|| नित्य लिहा पाच ओळी, खुलेल अक्षराची कळी|
🟦🟦🟦🟦🟦🟦🟦
🟪सुंदर हस्ताक्षरासाठी काही महत्त्वाच्या लिंक्स
https://youtu.be/ifd0eYfYL38
https://youtu.be/pxNsPKsSf1U
Happy
100 %
Sad
0 %
Excited
0 %
Sleepy
0 %
Angry
0 %
Surprise
0 %
